به نام خداوند جان وخرد
مرکز تحقیقات آموزش پزشکی
CERMS
پیشگفتار
امروزه سازمان ها با محیطی متلاطم و نا آرام روبرو هستند تهدیدهای محیطی از هر سو حیات و بقای سازمان ها را تهدید می کند. سازمان ها باید جایگاه فعلی خود را شناخته، نقاط قوت و ضعف خود را دقیقا تحلیل کرده و با تکیه بر نقاط قوت از فرصت های محیطی استفاده کرده و خود را برای برخورد با تهدیدها آماده کنند. این مهم در قالب برنامه ریزی استراتژیک امکان پذیر است.
سازمانها در چارچوب برنامه ریزی استراتژیک می توانند توانمندی و شرایط محیطی سازمان خود را تحلیل کرده و بر اساس آن اهداف قابل دسترس و روش های رسیدن به آن ها را مشخص نمایند، در این راستا مرکز تحقیقات اموزش علوم پزشکی نیز با شناخت نقاط قوت و ضعف و فرصتها و تهدیدهای خود تلاش در تدوین اهداف استراتزیک و برنامه عملیاتی خود نموده است.
مقدمه:
مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران فعالیت های خود را از سال 1389 با حضور اعضای هیئت موسس جناب آقای دکتر سلطانی عربشاهی، دکتر جلیل کوهپایه زاده، دکتر زینب بیابانگردی، دکتر غلامرضا رئیسی و دکتر میترا غلامی آغاز نمود. به منظور گسترش پژوهش و ارائه راه حل در امور بهداشتی، درمانی و آموزشی، به استناد رای صادره در دویستمین جلسه مورخه 16/12/1388 شورای گسترش دانشگاههای علوم پزشکی با تاسیس مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی ایران موافقت اصولی به عمل آمد. سپس، در دویست و پنجاه و سومین جلسه شورای گسترش دانشگاههای علوم پزشکی در تاریخ 26/2/1395 با تاسیس این مرکز موفق به کسب موافقت قطعی شد. فعالیتهای پژوهشی مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی در زمینه های آموزش بالینی، برنامه درسی، رهبری آموزشی، مجازی سازی آموزش و سایر حیطه های مرتبط با آموزش علوم پزشکی مانند ابزار سازی آموزشی، پزشکی مبتنی بر شواهد آموزش پزشکی مبتنی بر شواهد، آموزش عدالت محور و پاسخگو، ارزشیابی آموزشی، ارزشیابی هیات علمی و ارتقای نظام ارزیابی و آزمونهای علوم پزشکی میباشد.
فلسفه (ارزشها و باورها):
در مرکز تحقیقات آموزش پزشکی، بر ارزشها و تعهدات زیر تاکید می‌شود:
- تقویت و ترویج فرهنگ و اخلاق علمی در دانشگاه علوم پزشکی ایران
- ارتقای کیفیت پژوهش و آموزش در دانشگاه علوم پزشکی ایران
- ارتقای خدمات آموزشی-پژوهشی و جلب رضایت دانشجویان و اعضای محترم هیات علمی
- رعایت اصول اخلاق و ارزش‌های دینی در پژوهش و تامین خدمات هر چه بهتر به ذینفعان
- پرورش پژوهشگرانی خلاق، متعهد و مسئولیت‌پذیر در حیطه آموزش پزشکی
- ارتقای توانمندی پژوهشی اعضای هیات علمی و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران
- فراهم آوردن زمینه‌های مناسب برای فعالیتهای پژوهشی اعضای هیات علمی و دانشجویان در زمینه آموزش پزشکی
این مرکز بر باورهای زیر اعتقاد دارد:
- ضروری و اساسی بودن پژوهش در آموزش برای ارتقای توانمندی افراد به منظور توسعه کشور
- ضروری بودن دانش و توانمندی در علم آموزش پزشکی به عنوان یک علم بین رشته ای
- ضروری بودن پژوهش در آموزش برای ارتقای نظام آموزشی دانشگاه های علوم پزشکی
چشم انداز:
مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران قصد دارد با استفاده از تمام منابع انسانی و مادی و با الهام از اسناد بالادستی مانند نقشه جامع علمی کشور، سند چشم انداز 1404، قانون برنامه پنجساله پنجم و ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران و سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی ایران به مرکزی بالنده، پویا و نوآور در حوزه ی آموزش علوم پزشکی در سطح ملی و منطقه ای تبدیل شود.
ماموریت:
این مرکز با توجه به نیازهای واقعی در عرصه آموزش علوم پزشکی و در راستای خط مشی علمی- پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایران و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فعالیت میکند تا با انجام پژوهشهای کاربردی، زمینه ارتقای کیفیت آموزش در سطح ملی را فراهم سازد؛ و همچنین به منظور تعالی و تقویت روحیه پژوهش در زمینه آموزش علوم پزشکی توانمندیهای خود را گسترش دهد.
اهداف استراتژیک
- توسعه و ارتقای طرحهای پژوهشی کاربردی و بین رشتهای در آموزش علوم پزشکی
- فراهم سازی بستر مناسب در بسط و گسترش انتشارات پژوهشی مرکز
- مشتری یابی جهت طرحهای تحقیقاتی در داخل و خارج از دانشگاه
- توسعه ارتباط با واحدهای برون بخشی دانشگاه به منظور تبادل اطلاعات و جذب منابع برای انجام تحقیقات
- توسعه و تعامل همکاریهای بین المللی در آموزش علوم پزشکی
- ایجاد و تدارک زیر ساختهای مناسب
- توانمندسازی اعضای هیئت علمی به منظور پژوهشگری در زمینه ی آموزش پزشکی
هسته های پژوهش مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی
این مرکز در راستای فعالیت های خود، 3 هسته ی پژوهشی را پیش بینی کرده که در دیاگرام زیر نمایش داده شده است.
برنامه درسی (کوریکولوم)
خطوط تحقیقاتی
- تبیین فعالیتهای یاددهی-یادگیری
- بازنگری برنامه ها
- اعتباربخشی برنامه های آموزشی
- شناسایی نقاط قوت و ضعف در برنامه های آموزشی (کوریکولوم ها)
- بازنگری و تدوین برنامه های آموزشی (کوریکولوم ها) در راستای پاسخگوئی به نیازهای جامعه، فناوریهای تشخیصی و درمانی و مرزهای دانش )مرجعیت علمی( به تفکیک رشته و مقطع تحصیلی)
- طراحی ابزار سنجش وضعیت کوریکولوم پنهان
- تولید و بومی سازی شواهد معتبر علمی برای ارتقای آموزش عالی سلامت
سوپروایزر: دکتر سید کامران سلطانی عربشاهی
فعالیتها:
- بررسی مقایسه ای برنامه های درسی تدوین یا اجرا شده
- نظارت بر تدوین طرح درس و طرح دوره گروههای مختلف آموزشی
- بازنگری برنامههای درسی گروههای علوم پایه و بالینی
- شناسائی و ارزیابی نیازهای آموزشی مبتنی بر نیازهای جامعه
- شناسائی و ارزیابی نیازهای آموزشی مبتنی بر فناوری های تشخیصی و درمانی
- شناسائی و ارزیابی نیازهای آموزشی مبتنی بر مرزهای دانش
دستاوردها:
- شناسایی نقاط قوت و ضعف برنامه های درسی گروهها و اصلاح و ارتقا برنامه ها
- برنامه درسی بازنگری شده به تفکیک واحدهای درسی
- مشخص شدن وضعیت برنامه درسی پنهان
- برگزاری دوره های آموزشی کوتاه مدت (برای مثال کارگاه طراحی، اجرا و ارزشیابی بازی ها در آموزش علوم پزشکی، بازی سازی و کوریکولوم مبتنی بر بازی)
مدیریت و رهبری آموزشی:
خطوط تحقیقاتی
- تدریس و یادگیری رهبری آموزشی
- الگو های رفتاری رهبری
سوپروایزر: دکتر زهره سهرابی
فعالیتها
- بررسی سبک رهبری سیستمهای آموزشی(گروه،کلاس،...)
- بررسی ویژگیهای رهبران موفق در گروههای آموزشی
- بررسی الگوهای رهبری مؤثر کلاس
- بررسی الگوهای ارزشیابی رهبران آموزشی
دستاوردها
- تهیه و تدوین برنامه استراتژیک و برنامه های عملیاتی
- تهیه بسته های آموزشی نحوه اداره مؤثر گروههای آموزشی
- تهیه نرمافزار ارزشیابی مدیران
- برگزاری کارگاه و دوره های کوتاه مدت مدیریت دانشگاه
- چاپ مقاله
آموزش بالینی
خطوط تحقیقاتی
- استدلال بالینی
- تفکر نقاد
- ارتقاء کیفیت آموزش بالینی
- ارزیابی شایستگی و توانمندی بالینی فراگیران
سوپروایزر: دکتر سید کامران سلطانی عربشاهی
فعالیتها
- بررسی مبانی و مفاهیم استدلال بالینی(مهارتهای بالینی، ارتباطی، تفکر انتقادی و کارگروهی)
- ارزیابی مبانی و مفاهیم استدلال بالینی
- تبیین الگوی استدلال بالینی در مواجهه دانشجویان با آزمون های استدلال بالینی
- هزینه اثربخشی طراحی و برگزلری آزمون های استدلال بالینی
دستاوردها
- ارائه مدلی برای ارزشیابی استدلال بالینی
- تهیه بسته های آموزشی
- چاپ مقاله
- برگزاری کارگاه